Onderzoek: overheid faalt bij projecten gezondheid

14-04-2010

Rotterdam, 25 maart. Het preventief gezondheidsbeleid dat gemeenten moeten uitvoeren is bijna volledig mislukt. De landelijke overheid moet harder ingrijpen om roken, alcoholgebruik en ongezond leven terug te dringen.

Dat zeggen het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) vandaag in aparte rapporten over de gezondheid in Nederland. Ze willen verdere beperking van verkoopplekken voor alcohol en verhoging van drank- en sigarettenaccijns.

RokenNog steeds rookt 27 procent van de Nederlanders. Dat percentage is de laatste jaren nauwelijks gedaald. De doelstelling was dat in 2010 minder dan 20 procent van de bevolking zou roken. In omringende landen is het percentage rokers lager. Bijna de helft van de Nederlanders is te zwaar, en zo’n 50 procent haalt de norm van een half uur beweging per dag niet. Ruim 10 procent van de Nederlanders drinkt zoveel dat het de gezondheid kan schaden. Dat percentage is al jaren stabiel. Vooral laagopgeleiden zijn ongezond.

„De overheid moet de durf hebben om krachtig en normatief haar rol op te pakken. Daar pleiten we voor”, zegt directeur- generaal Marc Sprenger van het RIVM. „Je kunt op scholen wel leuke folders uitdelen, maar dat is lang niet voldoende. Je moet ook harde maatregelen nemen. Alcohol moet niet meer verkrijgbaar zijn op bepaalde plaatsen voor bepaalde leeftijden, in combinatie met verhoging van accijnzen. Dat moet je combineren met goede lokale programma’s.” Het harde oordeel staat in het RIVM-rapport Volksgezondheid Toekomstverkenning (VTV).

PreventiebeleidDe gezondheidsinspectie stelt in het onderzoek Staat van de Gezondheidszorg dat het gemeentelijk preventiebeleid vrijwel geheel is mislukt. Volgens de IGZ zijn de gemeentelijke gezondheidsnota’s inhoudelijk slechter dan bij het vorige onderzoek in 2006. Een kwart van de gemeenten heeft niet eens een nota over preventiebeleid, hoewel dit wettelijk verplicht is. Als gemeenten al programma’s vaststellen om drinken, roken, ongezond eten en depressie aan te pakken, blijkt de overgrote meerderheid van de therapieën niet erkend, of er wordt een methode gebruikt waarvan niet is bewezen dat die werkt. Het RIVM constateert dat programma’s die wel werken weinig mensen bereiken. Een woordvoerder van minister Klink (Volksgezondheid, CDA) wil niet reageren op de voorstellen. „VWS komt eind dit jaar met een nota over het gezondheidsbeleid.”