Leefstijl kwaliteit fasen van de primaten/mensheid

22-03-2025

Waar is het rampzalig fout gegaan?

Wat leefstijl betreft bevinden we ons nu in een dramatische leefstijlcrisis fase als mensheid. We zijn sterk afhankelijk geworden van farmacie, de voedingsmiddelen industrie bepaald grotendeels wat we eten, we hebben bijna allemaal zittende banen en zitten in onze vrijetijd steeds meer en langer, we slapen ongeregeld en ongezond, bijna iedereen is overprikkeld,  sympathische dominantie is eerder regelmaat dan uitzondering en de gevolgen van deze leefstijl is echt rampzalig.

Toch hebben we in de geschiedenis van ons mensen en primaten, waar we onderdeel van zijn als homo sapiens, wel andere fasen gehad. 60.000.000 jaar geleden begonnen wij als primaten en aten en leefden in de natuur, altijd in beweging. In de tijd van de Ayurveda en Chinese geneeskunde gingen we anders met eten, stress, bewegen en slaap om. Ook in tijd van Griekse en Romeinse filosofie  stond balans nog centraal. Tijdens de industriële revoluties is de grote kanteling gekomen, die vervolgde met commerciële manipulatie van alle kanten.

Vanaf 1950 gooien we onze leefstijl, onbewust wellicht, te grabbel. In dit kort overzicht van deze leefstijl kwaliteit fasen van de mensheid geef ik naast de fasen ook enkele kenmerken weer en geef ik een rapportcijfer over die leefstijl kwaliteit.

Fase 1: De natuurlijke overlever (60.000.000 – ca. 10.000 v.Chr.)

Kenmerken:

• Mensachtige primaten leefden in de natuur, jaagden, verzamelden, sliepen met het ritme van de zon.
• Geen bewerkte voeding, volop beweging, natuurlijke stress (kortdurend), sterke verbinding met omgeving.
• Geen chronische ziekten, maar wel risico op acute verwondingen of infecties.

Leefstijl-essentie: Natuurgedreven, instinctief, fysiek actief, in het ritme van de natuur.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 9,5

Fase 2: De rituele eter (10.000 v.Chr. – 3.000 v.Chr.)

Kenmerken:

• Opkomst van landbouw (neolithische revolutie), begin meer sedentair leven.
• Voeding minder gevarieerd, maar nog grotendeels natuurlijk.
• Gemeenschappen, rituelen, kruidenkennis, verbondenheid met ritmes van seizoenen.

Leefstijl-essentie: Landbouw, eerste voedselbewustzijn, opkomst van preventieve geneeskunde.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 8,0

Fase 3: De holistische wijze (ca. 3.000 v.Chr. – 500 v.Chr.)

Voorbeelden: Ayurveda, Chinese geneeskunde, Egyptische en Soemerische

leefstijlfilosofieën

• Voeding gekoppeld aan lichaamstypen, energieën (dosha’s, chi), veel aandacht voor balans.
• Beweging via werk, rituelen, dans, yoga, ademhaling.
• Preventie stond centraal.

Leefstijl-essentie: Harmonie tussen lichaam, geest en natuur.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 8,5

Fase 4: De filosofische atleet (500 v.Chr. – 500 n.Chr.)

Voorbeelden: Grieken, Romeinen

• Olympische Spelen, gymnastiek, voeding als krachtbron.
• De balans tussen denken en doen werd gestimuleerd (mens sana in corpore sano).
• Open badhuizen, siësta-cultuur, gemeenschapszin.

Leefstijl-essentie: Beweging en denken als leefstijlvorm.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 8,0

Fase 5: De vergeetachtige gelovige (500 – 1500 n.Chr.)

Kenmerken:

• Middeleeuwen: zwaar fysiek werk bij de lagere klassen, maar voeding arm aan variatie.
• Geneeskunde werd religieus gestuurd, hygiëne en preventie verdwenen uit beeld.
• Beweging verdween bij hogere klassen.

Leefstijl-essentie: Leven voor overleven, weinig kennis over gezondheid.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 5,0

Fase 6: De versnellende verstoorder (1500 – 1950)

Kenmerken:

• Industriële revolutie: machines nemen werk over, inactieve leefstijl neemt toe.
• Eten uit blik, fabrieksvoeding neemt toe.
• Minder ritme, meer stress, begin van modern comfort met verlies van natuurlijk leven.

Leefstijl-essentie: Efficiëntie boven welzijn, begin van disconnectie met lichaam.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 6,0

Fase 7: De gemanipuleerde consument (1950 – 2000)

Kenmerken:

• Fastfood, suikers, zittende beroepen, reclames, voedingsindustrie groeit explosief.
• Farmacie groeit exponentieel: symptoombestrijding i.p.v. oorzaken aanpakken.
• Minder slaap, meer prikkels, individualisering, ontwikkeling sympathische dominantie.

Leefstijl-essentie: Massa boven maatwerk, gemak boven gezondheid.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 3,5

Fase 8: De leefstijlcrisis (2000 – nu)

Kenmerken:

• Chronische ziekten (obesitas, diabetes, burn-outs) domineren.
• Overprikkeling, schermverslaving, autonome inflexibiliteit, achteruitgang mentaal vermogen.
• Gezondheidszorg = ziektezorg, natuur en ritme volledig verloren.

Leefstijl-essentie: Vervreemding van lichaam en natuur, overleven in plaats van leven.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: 2,0

Fase 9: De nieuwe bewuste (opkomend)

Kenmerken:

• Opkomst van leefstijlgeneeskunde, life management, bewuste preventie, aandacht voor mentale ontspanning, gezonde voeding, bewuster gezonder leven.
• Terugkeer naar natuurlijk ritme, kracht van preventie en zelfzorg.
• Maar nog klein percentage dat bewust leeft, veel tegenkracht van industrieën.

Leefstijl-essentie: Bewuster worden, terug naar de kern via kennis en bewustzijn.

Rapportcijfer leefstijl kwaliteit: in opbouw……

Tijd voor keerzijde en keuze

We bevinden ons op een kruispunt. De geschiedenis laat ons zien dat we ooit leefden in harmonie met ons lichaam, de natuur en elkaar. Maar vandaag leven we in een leefstijlcrisis waarin gemak, prikkels en afhankelijkheid ons fundament zijn geworden. Toch groeit het besef dat het anders moet – én anders kán.

Aan het individu: Jij bent geen slachtoffer van deze tijd, maar een sleutel tot verandering. Elke keuze die je maakt, van voeding tot ademhaling, van slaap tot schermtijd, heeft impact. Kleine stappen in kennis, bewustzijn en gedrag kunnen je gezondheid en energie transformeren. Je mag weer eigenaar worden van jouw leefstijl.

Aan de professional: Jij bent de gids in deze ontwakingsfase. Als leefstijl promoter, adviseur of coach, trainer, therapeut, arts of mentor heb jij de kennis én de kracht om mensen in ieder geval te helpen bewuster te worden, maar wellicht ook om ze te begeleiden naar duurzame verandering. Jij bent niet alleen een expert, maar ook een rolmodel. Laat jouw werk de katalysator zijn voor bewustwording én preventie.

Aan de ondernemer: Gezondheid is het nieuwe kapitaal. Ondernemers die kiezen voor preventie, welzijn en leefstijl als kernwaarden bouwen niet alleen aan winst, maar ook aan een vitale samenleving. Denk aan leefstijl ondersteunende programma’s en workshops, werkvormen, werkomgevingen en diensten. Ondernemen met impact is de toekomst.

Aan de politiek: Gezondheid moet niet langer een dossier van ziekte zijn. Investeer in leefstijl als basis van volksgezondheid, onderwijs, werk en welzijn. Stimuleer samenwerking tussen zorg, onderwijs, sport, gemeentes en ondernemers. De tijd vraagt om beleid dat preventie beloont en bewustzijn bekrachtigt.

Laat deze fase – fase 9: De Nieuwe Bewuste – geen voorbijgaande trend zijn, maar het begin van een leefstijlrevolutie. We hebben alles in huis om als mensheid terug te keren naar vitaliteit, verbinding en veerkracht. De vraag is: kiezen we ervoor? Het is tijd voor bewust leiderschap. Voor een leefstijl met leven en vitaliteit. Voor een samenleving in balans.

Lees hier meer over het Life Management project en hier over de Life Management formule. Bekijk hier de video serie over de gezondheidsramp.